Chú Lính Chì Dũng Cảm

The Steadfast Tin Soldier
Original: Den Standhaftige Tinsoldat

(The Brave Tin Soldier or The Courageous Tin Soldier)
by Hans Christian Andersen 1838

There were once five-and-twenty tin soldiers, who were all brothers, for they had been made out of the same old tin spoon. They shouldered arms and looked straight before them, and wore a splendid uniform, red and blue.
The first thing in the world they ever heard were the words, "Tin soldiers!" uttered by a little boy, who clapped his hands with delight when the lid of the box, in which they lay, was taken off. They were given him for a birthday present, and he stood at the table to set them up. The soldiers were all exactly alike, excepting one, who had only one leg; he had been left to the last, and then there was not enough of the melted tin to finish him, so they made him to stand firmly on one leg, and this caused him to be very remarkable.

The table on which the tin soldiers stood, was covered with other playthings, but the most attractive to the eye was a pretty little paper castle. Through the small windows the rooms could be seen. In front of the castle a number of little trees surrounded a piece of looking-glass, which was intended to represent a transparent lake. Swans, made of wax, swam on the lake, and were reflected in it. All this was very pretty, but the prettiest of all was a tiny little lady, who stood at the open door of the castle; she, also, was made of paper, and she wore a dress of clear muslin, with a narrow blue ribbon over her shoulders just like a scarf. In front of these was fixed a glittering tinsel rose, as large as her whole face. The little lady was a dancer, and she stretched out both her arms, and raised one of her legs so high, that the tin soldier could not see it at all, and he thought that she, like himself, had only one leg.
"That is the wife for me," he thought, "but she is too grand, and lives in a castle, while I have only a box to live in, five-and-twenty of us altogether, that is no place for her. Still I must try and make her acquaintance." Then he laid himself at full length on the table behind a snuff-box that stood upon it, so that he could peep at the little delicate lady, who continued to stand on one leg without losing her balance. When everning came, the other tin soldiers were all placed in the box, and the people of the house went to bed. Then the playthings began to have their own games together, to play visits, to have sham fights, and to give balls. The tin soldiers rattled in their box; they wanted to get out and join the amusements, but they could not open the lid. The nut-crackers played at leap-frog, and the pencil jumped about the table. There was such a noise that the canary woke up and began to talk, and in poetry too. Only the tin soldier and the dancer remained in their places. She stood on tiptoe, with her legs stretched out, as firmly as he did on his one leg. He never took his eyes from her for even a moment. The clock struck twelve, and, with a bounce, up sprang the lid of the snuff-box; but, instead of snuff, there jumped up a little black goblin; for the snuff-box was a toy puzzle.
"Tin soldier," said the goblin, "don't wish for what does no belong to you"
But the tin soldier pretended not to hear.
"Very well; wait till tomorrow, then," said the goblin.

When the children came in the next morning, they placed the tin soldier in the window. Now, whether it was the goblin who did it, or the draught, is not known, but the window flew open, and out fell the tin soldier, heels over head, from the third story, into the street below. It was a terrible fall; for he came head downwards, his helmet and his bayonet stuck in between the flagstones, and his one leg up in the air. The servant maid and the little boy went down stairs directly to look for him; but he was nowhere to be seen, although once they nearby trod upon him. If he had called out, "Here I am," it would have been all right, but he was too proud to cry out for help while he wore a uniform.

Presently it began to rain, and the drops fell faster and faster, till there was a heavy shower. When it was over, two boys happened to pass by, and one of them said, "Look, there is a tin soldier. He ought to have a boat to sail in."

So they made a boat out of a newspaper, and placed the tin soldier in it, and sent him sailing down the gutter, while the two boys ran by the side of it, and clapped their hands. Good gracious, what large waves arose in that gutter! and how fast the stream rolled on! for the rain had been very heavy. The paper boat rocked up and down, and turned itself round sometimes so quickly that the tin soldier trembled; yet he remained firm; his countenance did not change; he looked straight before him, and shouldered his musket. Suddenly the boat shot under a bridge which formed a part of a drain, and then it was as dark as the tin soldier's box.

"Where am I going now?" thought he. "This is the black goblin's fault, I am sure. Ah, well, if the little lady were only here with me in the boat, I should not care for any darkness."

Suddenly there appeared a great water-rat, who lived in the drain.
"Have you a passport?" asked the rat, "give it to me at once." But the tin soldier remained silent and held his musket tighter than ever. The boat sailed on and the rat followed it. How he did gnash his teeth and cry out to the bits of wood and straw, "Stop him, stop him; he has not paid toll, and has not shown his pass." But the stream rushed on stronger and stronger. The tin soldier could already see daylight shining where the arch ended. Then he heard a roaring sound quite terrible enough to frighten the bravest man. At the end of the tunnel the drain fell into a large canal over a steep place, which made it as dangerous for him as a waterfall would be to us. He was too close to it to stop, so the boat rushed on, and the poor tin soldier could only hold himself as stiffly as possible, without moving an eyelid, to show that he was not afraid. The boat whirled round three or four times, and then filled with water to the very edge; nothing could save it from sinking. He now stood up to his neck in water, while deeper and deeper sank the boat, and the paper became soft and loose with the wet, till at last the water closed over the soldier's head. He thought of the elegant little dancer whom he should never see again, and the words of the song sounded in his ears-

"Farewell, warrior! ever brave,
Drifting onward to thy grave."

Then the paper boat fell to pieces, and the soldier sank into the water and immediately afterwards was swallowed up by a great fish. Oh how dark it was inside the fish! A great deal darker than in the tunnel, and narrower too, but the tin soldier continued firm, and lay at full lenght shouldering his musket. The fish swam to and fro, making the most wonderful movements, but at last he became quite still. After a while, a flash of lightning seemed to pass through him, and then the daylight approached, and a voice cried out, "I declare here is the tin soldier." The fish had been caught, taken to the market and sold to the cook, who took him into the kitchen and cut him open with a large knife. She picked up the soldier and held him by the waist between her finger and thumb, and carried him into the room. They were all anxious to see this wonderful soldier who had travelled about inside a fish; but he was not at all proud. They placed him on the table, and - how many curious things do happen in the world! - there he was in the very same room from the window of which he had fallen, there were the same children, the same playthings, standing on the table, and the pretty castle with the elegant little dancer at the door; she still balanced herself on one leg, and held up the other, so she was firm as himself. It touched the tin soldier so much to see her that he almost wept tin tears, but he kept them back. He only looked at her and they both remained silent. Presently one of the little boys took up the tin soldier, and threw him into the stove. He had no reason for doing so, therefore it must have been the fault of the black goblin who lived in the snuff-box- The flames lighted up the tin soldier, as he stood, the heat was very terrible, but whether it proceeded from the real fire or from the fire of love he could not tell. Then he could see that the bright colors were faded from his uniform, but whether they had been washed off during his journey or from the effects of his sorrow, no one could say. He looked at the little lady, and she looked at him. He felt himself melting away, but he still remained firm with his gun on his shoulder. Suddenly the door of the room flew open and the draught of air caught up the little dancer, she fluttered like a sylph right into the stove by the side of the tin soldier, and was instantly in flames and was gone. The tin soldier melted down into a lump, and the next morning, when the maid servant took the ashes out of the stove, she found him in the shape of a little tin heart. But of the little dancer nothing remainted but the tinsel rose, which was burnt black as a cinder.

tin soldier

Chú Lính Chì Dũng Cảm
Original: Den Standhaftige Tinsoldat 1838
của Hans Christian Andersen (2.4.1805-4.8.1875) - Đan Mạch

"standhaft" là tỉnh từ có nghĩa lòng kiên trì, bền chí, trước sau như một, không dao động (steadfast chứ không phải brave = dũng cảm)

"tin" ngày xưa dùng làm muỗng hay đồ chơi, là hợp chất giữa thiếc (Sn) và chì (Pb = lead)

Bản tiếng Việt (sưu tầm và sửa đổi)

Ngày xưa, có hai mươi lăm chú lính chì, họ là anh em ruột, vì họ được đúc ra từ một cái muỗng chì cũ. Họ gác trên vai mỗi người một cây súng trường, mặc bộ quân phục xanh nẹp đỏ rất oai vệ, và đứng trong tư thế nghiêm, mắt nhìn thẳng phía trước.

Tiếng nói mà các chú lính nghe lần đầu tiên trong đời là khi chiếc hộp được khui ra, một cậu bé nhìn thấy các chú đã vỗ tay reo lên thích thú:

- Lính chì!

Hôm đó là ngày sinh nhựt của cậu bé, và cậu được tặng các chú lính chì.

Cậu bé không mất nhiều thời gian để sắp các chú lính chì lên bàn của mình. Hai mươi lăm chú trông hoàn toàn giống nhau, trừ một chú lính chì chỉ có một chân.
Số là, chú này ra đời sau cùng, người thợ không đủ chì để làm cho chú có hai chân. Tuy vậy, chú lính cụt chân vẫn đứng nghiêm chỉnh trên một chân của mình như các chú lính chì khác và cũng do vậy mà chú cũng đặc biệt hơn.

Trên bàn mà các chú lính vừa được đặt lên, có nhiều đồ chơi đẹp mắt, nhưng vật đáng chú ý nhứt là tòa lâu đài bằng giấy cạc tông rất uy nghi và tỉ mỉ. Xuyên qua những khung cửa sổ nhỏ xíu người ta có thể nhìn vào các phòng ở bên trong. Bên ngoài có hàng cây nhỏ bao quanh, một miếng kiếng giả làm hồ nước, mặt hồ có đặt những con thiên nga bằng sáp như đang bơi lội trên đó.
Nhìn chung, cảnh trí rất nên thơ, nhưng vật xinh xắn nhứt là một cô gái đứng ở cửa lâu đài. Cô gái cũng được cắt bằng giấy bìa, cô mặc bộ áo đầm bằng vải muxơlin mỏng, phía trước cài một bông hồng to bằng khuôn mặt của cô, trên bông phủ một lớp kim tuyến chiếu lấp lánh, quanh vai khoát mảnh ruy băng dài màu xanh dương như chiếc khăn quàng cổ. Cô đứng xòe tay ra trong tư thế đang múa ba lê - Cô là một vũ nữ - một chân cô giơ cao lên khuất phía sau. Anh lính chì tưởng cô cũng bị cụt chân như mình.

- Phải chi ta cưới được cô gái này. - Chú lính chì một chân nghĩ - Nhưng cô ta trông sang trọng quá, cô ở trong tòa lâu đài, còn ta chỉ có cái hộp mà chen chúc đến hai mươi lăm anh em. Ta không có chỗ xứng đáng cho cô ấy. Nhưng ta sẽ làm cho cô ta dần thích nghi.

Chú dựa người ra trên một cái hộp khác, thoải mái nhìn ngắm cô gái kỹ hơn, trong khi cô vẫn cứ múa trên một chân mà vẫn giữ thăng bằng.

Đến tối, cậu bé cất các chú lính chì vào hộp trở lại, để sót anh lính cụt chân, cả nhà đi ngủ. Bây giờ mới là lúc các đồ chơi sống lại và cùng nhau vui đùa, chúng thăm viếng trò chuyện với nhau, đám này chơi banh, đám kia thì vật lộn, đủ thứ trò chơi náo nhiệt. Từ trong hộp, các anh lính chì nghe tiếng ồn ào, đâm ra náo nức tìm cách chui ra, nhưng họ không sao mở được nắp hộp.
Trên bàn, mọi vật đang nhảy múa, nhào lộn, ngoài hai nhân vật cứ đứng yên lặng từ trước đến giờ, đó là cô vũ nữ và chú lính chì cụt chân bị cậu bé bỏ quên. Cô gái vẫn ở trong tư thế múa ba lê, với một chân nhón lên và một chân khác hất về phía sau, anh lính chì cũng đứng trên một chân đăm đăm nhìn cô vũ nữ một cách say mê.

Thình lình, chuông đồng hồ gõ mười hai tiếng báo hiệu nửa đêm. Pốp! tiếng động vang lên. Một nắp hộp đựng thuốc lá hít bật mở, lò xo bung lên, nhưng thay vì thuốc lá hít trong đó, bung lên một con yêu tinh đen nhỏ xíu.

- A! Tên lính chì! Đừng mơ tưởng những gì không thuộc về mày! - Con yêu tinh hách dịch nói.

Chú lính giả ngơ không thèm trả lời.

- A! Tốt lắm! Để sáng mai mày sẽ biết... - Con yêu tinh dọa.

Đến sáng hôm sau, cậu bé thức dậy lật đật lôi các chú lính chì ra, sắp trên thành cửa sổ.
Không biết có phải do lời nguyền của con yêu tinh đen tối qua, hay vì một ngọn gió lùa vô tình, cửa sổ bật mở, chú lính chì cụt chân rơi xuống đất từ căn phòng ở từng lầu ba.

Một cái rớt khủng khiếp, chú chúi đầu xuống đất, chiếc nón chì và lưỡi lê đầu súng ghim giữa những phiến đá lót đường, cái chân độc nhứt chỉa thẳng lên trời. Cậu bé và người tớ gái tức thì chạy xuống lầu tìm chú, nhưng họ không trông thấy được dù tiếng bước chân họ đi gần đó. Phải chi chú chịu khó lên tiếng "Tôi ở đây nè!", may ra cậu bé đã cứu được. Nhưng chú lính này quá tự trọng, không thể la lên xin cứu giúp khi đang mặc quân phục.

Trời bỗng đổ mưa, càng lúc hột mưa rơi càng nhanh. Nước chảy thành dòng, dọc theo con rảnh ven đường. Khi mưa tạnh, có hai đứa bé trai tình cờ đi qua đó.

- Ê! Coi kìa! Có một chú lính chì! Chú ta nên có một con thuyền để bơi đi."

Rồi chúng xếp giấy báo thành một con thuyền và đặt chú lính chì vào đó, xong thả cho trôi theo dòng nước. Dòng nước cuồng cuộn dậy những đợt sóng lớn, chiếc thuyền giấy lúc lắc lên xuống và xoay tròn nhanh đến nổi chú lính chì rung rinh, nhưng chú vẫn nghiêm chỉnh, nhìn thẳng về phía trước, chững chạt đứng với cây súng trường gác lên vai.

Chiếc thuyền giấy bỗng chui vào một ống cống tối tăm, tối cũng như trong chiếc hộp đựng chú lúc trước.

- Tôi đang đi đâu đây? - Chú nghĩ:

- Chắc là con yêu tinh đen nó ám hại mình! A! Phải chi có cô vũ nữ ở cạnh ta trên chiếc thuyền này thì dù có tối tăm đến đâu ta cũng không lo.

Bất chợt, một con chuột cống từ đâu xuất hiện:

- Mày có giấy thông hành hay không? Đưa đây cho tao ngay!

Chú lính im lặng, nắm chặt báng súng; thuyền cứ trôi, con chuột chạy theo sát phía sau, nó nghiến răng tru lên:

- Chặn nó lại, chặn lại, nó không nộp thuế và không đưa giấy thông hành.

Dòng nước trôi nhanh hơn, đẩy thuyền đi xa, chú lính đã thấy ánh sáng ở cuối đường cống, nhưng cùng lúc đó chú nghe những tiếng gầm vang dội, tiếng gầm khủng khiếp đủ cho những kẻ to gan cũng phải rùng mình. Nơi cuối hầm cống, dòng nước đổ ra một kênh lớn theo một cái dốc, nước ở đây tuôn ra như một cái thác, ai mà chịu đựng nổi khi bị phóng nhào xuống với một tốc độ khủng khiếp như vậy. Miệng cống đã quá gần nên chú không sao dừng thuyền lại được. Chiếc thuyền nhào xuống thác nước, chú lính cố hết sức mình đứng thật vững, không nháy mắt để chứng tỏ là chú không sợ hãi.

Thuyền quay ba, bốn vòng rồi lọt tũm xuống, nước tràn ngập khoang thuyền kéo nó chìm dần xuống đáy vực. Chú lính bất lực nhìn nước ngập tràn qua khỏi đầu.
Trong phút cuối cùng đó, chú nghĩ đến cô vũ nữ bé nhỏ, thanh lịch tao nhã mà chú không bao giờ còn gặp lại được nữa, bên tai chú như có tiếng hát một khúc quân hành:

"Nguy hiểm, Nguy hiểm, Chiến sĩ!

Cái chết, đành chịu đau đớn"
"Fare, Fare, Krigsmand!
Døden skal du lide!"

Khi chiếc thuyền giấy rã tan tành và chú lính chì đáng thương chìm dần trong nước, thình lình có một con cá bơi tới, đớp trọn chú vào trong bụng.
Trong bụng cá tối ơi là tối và lại quá chật chội nhưng chú lính chì vẫn nghiêm trang giữ đúng tư thế người lính gác. Chú cảm thấy con cá bơi đi đi lại lại, quẫy mạnh mấy cái rồi bất động.

Sau một thời gian, mắt chú bỗng lóa lên vì một tia sáng rọi vào. Lần nữa, chú lính chì thấy lại ánh sáng mặt trời, chú nghe có tiếng la lên:

- Tôi công bố! ...đây một chú lính chì!

Hóa ra con cá sa lưới, bị bắt mang ra chợ bán. Một chị sen mua cá, đem về làm thịt, vừa mổ bụng cá ra thì bắt gặp chú lính của chúng ta. Chị ta móc chú ra, cầm lấy eo chú bằng ngón trỏ và ngón cái, đem khoe với mọi người và kể chuyện tìm thấy chú lính chì trong bao tử con cá. Chú lính chì thì không thấy vui và hãnh diện chút nào. Họ đem chú đặt lên bàn, và - kỳ lạ thay trên thế giới này, chú lính thấy lại cảnh vật cũ, cũng cậu bé chủ nhân của chú ngày nào, cũng những thứ đồ chơi xinh xắn sắp đặt trên bàn và nhứt là cô vũ nữ còn đứng múa một cách duyên dáng bên cổng tòa lâu đài bằng giấy bìa các tông.
Nàng vẫn đứng trên một bàn chân, hai cánh tay xòe ra, chân kia duỗi thẳng phía sau... Chú lính nhìn nàng và thấy đôi mắt nàng cũng nhìn lại mình, nhưng họ không nói với nhau một lời.

Bỗng dưng, một đứa bé chụp lấy chú lính chì, không thèm giải thích nửa lời, quăng chú vào trong lò đang cháy rực. Không còn nghi ngờ gì nữa, đây chính là lỗi của con yêu tinh sống trong hộp thuốc lá hít.
Chú lính chì đứng giữa ngọn lửa, cháy sáng lên, chú thấy nóng bừng bừng. Chú chẳng phân định được là cái nóng của bếp lửa hay là nhiệt huyết tình yêu trong tâm hồn của chú. Màu quân phục từ màu sáng chuyển thành bạc màu, vì trong chuyến du hành bị nước rửa phai hay ảnh hưởng sự buồn phiền của chú, không ai biết được; chú vẫn nhìn về cô vũ nữ và thấy cô nhìn chú. Sức nóng làm chú chảy tan ra thành chất chì lỏng nhưng chú vẫn cố giữ thân mình đứng thẳng, tay nắm chắc báng súng gác trên vai.

Cửa chợt bật mở, một cơn gió lốc thổi tung cô vũ nữ bay lao chao như một thiên thần mảnh mai vào trong đống lửa, bên cạnh anh lính chì, và ngay lập tức bị cháy tiêu tan.

Sáng hôm sau, người tớ gái quét lò, tìm thấy một cục chì có hình dạng một trái tim nhỏ xíu nằm giữa đám tro tàn của cô vũ nữ và bông hồng kim tuyến bị cháy sém.

more stories ...

Max and Moritz in seven tricks - by Wilhelm Busch
Max and Moritz in seven tricks - by Wilhelm Busch -> Xem Tiếp chuyện 3 đến 7
The story of Augustus who would not have any soup
go there for -----> more stories of Dr. H. H.
The Little Match-Seller/The little Match Girl/Cô bé bán diêm by Hans Christian Andersen
How to get along with a limited vocabulary
The potato peeler story
How to talk to a computer
The little Girl and the Wolf